یائسگی چه تاثیری بر خواب زنان داشته و چه درمان هایی برای آن وجود دارد؟

یائسگی ، مرحله ای در زندگی زنان است که در آن تخمدان ها دیگر هورمون های استروژن و پروژسترون (هورمون مربوط به قبل از دوره حاملگی) را تولید نمی کنند و دوره های قاعدگی متوقف می شود. این مرحله ای طبیعی از عمر انسان است و نشان دهنده پایان سال های باروری یک زن است.

یائسگی چه تاثیری بر خواب زنان داشته و چه درمان هایی برای آن وجود دارد؟

یائسگی در زنان معمولا در اواخر دوره 40 سالگی یا اوایل دوره 50 سالگی اتفاق می افتد و می تواند سبب مشکلات خواب شود. زمانی که تخمدان ها دیگر مقدار کافی استروژن و پروژسترون تولید نمی کنند ، کمبود این هورمون ها علائم گوناگونی در پی خواهد داشت که از جمله معروف ترین آن ها گرگرفتن (احساس آنی گرمای شدیدی که تمام بدن را در بر می گیرد) و عرق کردن می باشد.

تقریبا 75 الی 85 درصد از زنان یائسه ، گرگرفتگی را تجربه می کنند که بطور میانگین حدود 5 سال ادامه پیدا می کند. گرگرفتگی و عرق کردن خوابیدن را دشوار می کند. طبق اعلام بنیاد ملی خواب حدود 61 درصد از زنانی که در دوره یائسگی هستند با مشکلات خواب مواجه هستند. اختلال در خواب می تواند به مشکلات دیگری از جمله خواب آلودگی در طول روز منجر شود.

چگونه می توانم مشکلات خواب ناشی از یائسگی را حل کنم؟

درمان سنتی برای مشکلات ناشی از یائسگی از قبیل گرگرفتگی و عرق کردن درمان جایگزینی هورمونی (HRT) بوده است. درمان جایگزینی هورمونی از تامین استروژن از طریق قرص ، پچ ، یا کرم واژن بصورت تکی یا ترکیبی با پروژسترون (برای زنانی که هنوز پوشش رحم خود را دارند) تشکیل می شود.

پچ استروژن بر روی پوست شکم چسبانده می شود. بعضی از این پچ ها هر چند روز یکبار باید تعویض شوند اما بعضی از آن ها می تواند تا یک هفته بماند. منستار نوعی پچ استروژن است که مقدار کمی هورمون استروژن داشته و تنها برای کاهش خطر پوکی استخوان مفید است و بر دیگر علائم یائسگی تاثیری ندارد.

کرم استروژن معمولا برای زنانی تجویز می شود که با مشکل خشکی واژن مواجه هستند و علائمی چون خارش و سوزش در ناحیه واژن دارند. این کرم ها معمولا بصورت روزانه یا چندین مرتبه در هفته مورد استفاده قرار می گیرند.

در صورتی که این درمان برای شما مناسب نباشد، یا علائم شدیدی نداشته باشید و یا نخواهید که از داروهای HRT استفاده کنید، داروهایی که در اصل برای درمان افسردگی هستند برای کمک به کاهش گرگرفتگی تجویز می شوند. این داروها شامل دوزهای پائینی از فلوکسیتین (مانند Prozac)، پاروکستین (مانند Brisdelle, Paxil )، ونلافاکسین (مانند Effexor ) و دیگر بازدارنده‌های بازجذب سروتونین می باشد.

به علاوه دیده شده است که بازدوکسیفین (Duavee) بر افزایش کیفیت خواب موثر بوده است. و دو داروی دیگر ، یکی داروی ضد تشنج گاباپنتین و دیگری داروی فشار خون کلونیدین نیز برای رفع علائم دوران یائسگی مفید یوده اند.

درمان های غیر دارویی برای علائم یائسگی

علاوه بر داروهایی که گفته شد رعایت نکات زیر نیز می تواند شما را در هنگام شب خنک نگه داشته و به شما کمک کند تا بدون هورمون ها بتوانید خواب خوبی داشته باشید:

هنگام خوابیدن لباس سبک بپوشید. پوشیدن لباس هایی از الیاف نخ پنبه می تواند بهترین گزینه باشد.
اتاق خواب خود را خنک و با تهویه هوای آن را خوب نگه دارید
از خوردن غذاهایی که موجب عرق کردن بیشتر می شوند از قبیل غذاهای فلفلی ، بخصوص قبل از خواب ، خودداری کنید.
از تشک ، بالش و ملحفه هایی که قابلیت تنفس خوبی دارند و رطوبت را به خوبی جذب می کنند ، استفاده کنید. الیاف تنسل ، پنبه ، بامبو و کشمیر برای این منظور مناسب هستند و کالای خواب تولید شده با این الیاف می تواند به خنک ماندن بدن در طول خواب منجر شده و به تحمل علائم دوران یائسگی کمک کند.

تغییراتی در سبک زندگی که به کاهش علائم یائسگی کمک می کنند:

برنامه خواب منظمی داشته باشید ، مثلا هر شب سر زمان مشخصی به تخت خواب خود بروید
بطور منظم ورزش کنید اما نه درست قبل از خواب
از کافئین زیاد اجتناب کنید
در طول روز چرت نزنید ، چرا که مانع از خوابیدن شما در طول شب می شود
با پزشک خود در مورد داروهایی که به شما کمک می کند تا راحت تر بخوابید مشورت کنید و بدون تجویز پزشک از هیچ داروئی استفاده نکنید
از این که مثانه خود را قبل از خواب خالی کرده باشید اطمینان حاصل کنید

آیا درمان های جایگزین می توانند علائم دوره یائسگی را از بین ببرند؟

درمان های جایگزین برای رفع علائم یائسگی ، گرگرفتگی و عرق کردن شامل استفاده از محصولات سویا مانند توفو و دانه های سویا می باشد. محصولات سویا حاوی هورمونی گیاهی به نام فیتواستروژن هستند که مانند یک استروژن ضعیف عمل می کند. البته پژوهش های علمی کاهش محسوسی در میزان گرگرفتگی با مصرف محصولات سویا نشان نمی دهد.

کوهوش سیاه ، نوعی گیاه گلدار از خانواده buttercup است که برای درمان گرگرفتگی و عرق کردن استفاده می شود. با وجود نتایجی مثبت اما تحقیقات انجام شده برای بررسی اثرات کوهوش سیاه بر علائم دوره یائسگی ناقص می باشند. توجه داشته باشید که داروهای عطاری ها توسط تحقیقات علمی مورد آزمایش و تائید قرار نگرفته اند.